W przedszkolu śpiewaliśmy „Hu! hu! ha!… Nasza zima zła”, w szkole czytaliśmy „Rotę” i słuchaliśmy historii krasnoludków, które uratowały gąski sierotki Marysi, uczono nas o wielkiej polskiej poetce i jej niezłomnej patriotycznej postawie. O Marii Konopnickiej napisano wiele książek i szczegółowo przeanalizowano chyba wszystkie epizody jej życia. Dlaczego więc Magdalena Grzebałkowska zatytułowała swoją wersję biografii Marii Konopnickiej „Dezorientacje”…?
Kiedy po piętnastu latach małżeństwa, z bagażem zdrady, życiowego rozczarowania i szóstką dzieci Maria Konopnicka porzuciła męża i wyjechała do Warszawy, aby objąć redakcję pierwszego polskiego kobiecego pisma „Świt”, cały literacki świat okrzyknął ją szaloną. Kiedy wdała się w romans z dużo młodszym mężczyzną, który dla niej popełnił samobójstwo, a potem na ponad dwadzieścia lat związała się z przyjaciółką, malarką Marią Dulębianką, wytykano jej niemoralność. A kiedy zamknęła chorą córkę w szpitalu psychiatrycznym, a wnuka oddała na wychowanie obcym ludziom, nazwano ją kobietą bez serca. Jednocześnie uwielbiano jej poezje i zaczytywano się w reportażach – nie tylko tych opisujących niedolę nizin społecznych, ale przede wszystkim tych z podróży. Podziwiano styl pracy redaktorskiej, przenikliwość ocen, bystrość umysłu i skalę obserwacji, a zwłaszcza odwagę i konsekwencję w dążeniu do wyznaczonego celu. Uwielbiana i znienawidzona jednocześnie Konopnicka już za życia budziła w sobie współczesnych skrajne emocje. O nich właśnie pisze przede wszystkim Magdalena Grzebałkowska – konfrontuje Konopnicką znaną powszechnie z wierszy, czasopism i obyczajowych skandali z jej portretem wewnętrznym, tym znanym tylko nielicznym.
Jednocześnie biografistka nie zapomina o realiach, w jakich żyła Maria Konopnicka. Otrzymujemy więc zgrabny portret nie tylko samej poetki, ale również ludzi, z którymi współpracowała i w których kręgu się obracała (np. Eliza Orzeszkowa, Henryk Sienkiewicz, Ignacy Kraszewski), a którzy kreowali społeczno-kulturalny obraz końca XIX i początku XX wieku. Autorka sięgnęła do wielu źródeł i przeprowadziła wiele rozmów, aby stworzony przez nią obraz był rzetelny i wieloaspektowy.
Autorka odbrązawia znany nam pomnik Konopnickiej, zdejmuje poetkę z piedestału i czyni ją kobietą z krwi i kości – zdeterminowaną artystką, konsekwentną działaczką społeczną, ale przede wszystkim kruchą istotą, poszukującą ciepła i miłości.
